آیا افت شنوایی میتواند باعث سرگیجه شود؟
رابطه بین تعادل و شنوایی از نظر آناتومیک اثبات شده است. گوش انسان اندامی منحصر به فرد است که مسئولیت مدیریت دو حس انسان را بر عهده دارد: تعادل و شنوایی. بخشی از گوش داخلی که مسئول شنوایی است، با عنوان بخش حلزونی شناخته میشود. بخش حلزونی، همان ساختاری است که تعادل بدن را نیز حفظ میکند. در نتیجه برخی از اختلالات گوش داخلی میتوانند علاوه بر شنوایی، بر تعادل نیز تأثیرگذار باشند. بنابراین اغلب برای افرادی که از سرگیجه شکایت دارند، ارزیابی شنوایی انجام میشود، حتی اگر هیچ مشکلی با شنوایی خود نداشته باشند.
چگونه گوش شما بر گیجی تأثیر میگذارد؟
گیجی یا سبکی سر یکی از بیماریهای شایعی است که ناشی از اختلالات مایع موجود در گوش داخلی است. همچنین ممکن است در اثر تغییرات فیزیولوژيکی یا فشار بر عصب تعادل (که آن هم در نزدیکی گوش قرار دارد) ایجاد شود. هر نوع عدم تعادلی از این نوع منجر به گیجی یا شرایطی مانند وزوز گوش (زنگ زدن گوش) یا کاهش شنوایی میشود. اما آیا این گیجی است که باعث کاهش شنوایی میشود و یا کاهش شنوایی است که گیجی به دنبال دارد؟
سرگیجه چیست؟
گیجی میتواند علل مختلفی از جمله عدم هماهنگی بین مغز و سه بخش سیستم تعادل، میگرن شدید، عفونت مغزی، تومور و ... داشته باشد. گیجی یا سبکسری ناشی از بیماری گوش داخلی به سرگیجه یا سرگیجه سوبژکتیو (Vertigo) مشهور است که به صورت چرخیدن محیط به دور سر درک میشود. این نوع سرگیجه اغلب مانند حسی از چرخش یا گردباد است. هرگونه سرگیجه ناشی از آسیب به بخش حلزونی گوش میتواند متناوب یا ثابت باشد. با تغییر ناگهانی موقعیت یا حرکت سر این وضعیت تشدید خواهد شد. با وجودی که سرگیجه سوبژکتیو نیز مانند دیگر انواع گیجیها حالت تهوع به دنبال دارد اما بر خلاف آنها چون ناشی از گوش داخلی است، بیمار هوشیاری خود را از دست نمیدهد. علائم و الگوی این سرگیجه به کارکردهایی بستگی دارد که در گوش داخلی مورد آسیب قرار گرفتهاند.
کاهش شنوایی و سرگیجه
عوامل متعددی میتوانند بر گوش داخلی تأثیر بگذارد و باعث سرگیجه و کاهش شنوایی شود، از جمله عفونتهای باکتریایی یا ویروسی گوش داخلی، تروما یا ضربه به سر که باعث خونریزی گوش داخلی و یا تکان خوردن مایع درون گوش میشود و غیره. به جز عفونت که باید سریعا توسط پزشک مورد معالجه قرار گیرد و در صورت تعلل ممکن است تا جراحی گوش پیش رود، دیگر آسیبها به مرور زمان کاهش مییابند و اغلب در طی یک ماه برطرف میشوند اما در برخی موارد ممکن است تا مدتها بیمار درگیر سرگیجههای خفیف باشد. برخی آسیبها نیز بلافاصله خود را نشان نمیدهند، بلکه تا ماهها یا سالها به صورت نهفته هستند و ناگهان به صورت سرگیجه و ناشنوایی خود را نشان میدهند.
درمان سرگیجه ناشی از حرکت مایع حلزونی گوش
نوشیدن جوشانده برخی گیاهان دارویی مانند زنجبیل، جینگکو، اسطوخودوس و عسل و ماساژ ناحیه شقیقهها با روغن بابونه و نعنا میتوانند بر کم شدن سرگیجه و گاهی بهبود آن موثر باشند. اما توصیه اکید ما این است که اگر با کاهش شنوایی و سرگیجه ناگهانی روبهرو شدید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید و اگر مورد خاصی نبود که نیاز به مداخله پزشکی داشته باشد، با استفاده از این درمانهای گیاهی سرگیجه و حالت تهوع ناشی از آن را کاهش دهید.